| ANİ'NİN KUZEYİNDEKİ ABİDELER |
Oğuzlu Köyü Kilisesi
Ani'nin 16 km kuzeyindeki Oğuzlu köyüne, büyük bir Ermeni kilisesinin kalıntıları olan gri taş işi cisim tahakküm eder.
Kilisenin orijinal Ermeni adı bilinmemekle birlikte, duvarındaki tarihi bilinmeyen yazıt, kilisenin Hassan Gnt'uni tarafından inşa ettirildiğini kaydeder. Bu şahıs, Kral Smbat döneminde (890-914) Kars'ın valisiymiş ve yazıtta Smbat'tan bahsedilmediğine göre yazıtın, Kars'ın 10uncu yüzyılın başında isyanı ve Smbat'ın hükmünden geçici olarak ayrılış döneminde yazılmış olduğu ileri sürülebilir. Bugün yok edilmiş bir başka yazıttaysa, kilisenin, 1001 yılında "prensler prensi" Aşot Pahlavid tarafından restore edildiği kaydedilirmiş.
Daha sonraki bir tarihte, kilisenin güneybatı köşesi çökmüş olmalı, çünkü burası yapının diğer kısımlarındakinden daha küçük bloklarla inşa edilmiştir. Taş işçiliğinin benzerliğinden, aynı dönemde dış duvarların yükseltildiği, girişlere duvar çekildiği ya da girişlerin boyutlarının küçültüldüğü düşünülebilir. Bu, kilisenin sağlamlaştırılmış sığınağa çevrilişine işaret olabilir. Benzer bir yapılaşma, yakındaki Şirakavan kilisesinde de gerçekleştirilmiştir.
Kilise, 20nci yüzyılın ilk çeyreğinde sağlammış. Kubbe ve güneybatı köşesinin 1936 depreminde yıkıldığı rivayet edilir. Düşen taşlarınsa, yapı malzemesi olarak kullanılmak üzere alıkoyulmuş olması mümkündür.
Kilisenin, dikdörtgenin içine yerleştirilmiş üçlü taraktonoz planı varmış. Üstü kubbeli silindir alın, bingilerin üzerinde otururmuş. Apsisin her iki yanında şapel vardır. Her şapelin üstünde, merdiven veya halat dışında ulaşılması mümkün olmayan ve muhtemelen sığınak olarak tasarlanmış dikdörtgen oda vardır. Bu dönemin üç apsisli kiliselerinde alışılmadık ekilde, kuzeybatı ve güneybatı köşelerinde özdeş şapeller yoktur. Bunun yerine, orta sahına açılan dikdörtgen bölümler vardır.
Kabuk şekilli pervazlarla süslenmiş derin oyulmuş nişler, kuzey, güney ve doğu cephelerinin göze çarpan dış özelliğidir.
Güney kapısının alnında, Meryem Ana'yı tahtında oturmuş, Oğlu'nu sol dizinde tutarken ve iki taraftan, meleklerin eşlik ettiği, kiliseyi himaye edenlerin olması olası, ata binmiş şahısların gösterildiği bir kabartma varmış.
